Układ hamulcowy jest jednym z najważniejszych, zaraz po silniku, elementów każdego pojazdu mechanicznego. To dzięki niemu możemy bezpiecznie hamować w pożądanym przez kierowcę miejscu. Dla prawidłowego działania całego układu ważne jest umieszczenie w nim płynu hamulcowego. Jak wybrać taki, który będzie działał najsprawniej?
Płyn hamulcowy
Płyn hamulcowy jest ważnym elementem eksploatacyjnym pojazdu, bez którego niemożliwe byłoby poprawne działanie całego układu hamulcowego. Odpowiada on za przenoszenie siły hamowania z pedału hamulca na klocki hamulcowe. W wyniku tego pojazd zatrzymuje się bez ryzyka zapowietrzenia hamulców.
Cechą charakterystyczną płynów hamulcowych stanowi ich higroskopijność - pochłaniają cząsteczki wody z otoczenia. Click To Tweet Standardowy płyn hamulcowy produkowany jest na bazie glikolu, a woda przedostająca się do niego, obniża temperaturę wrzenia tego płynu, przez co obniża się też właściwe funkcjonowanie układu hamulcowego. Temperatura wrzenia nie powinna spaść poniżej granicy 180 stopni Celsjusza.
Rodzaje płynów hamulcowych
Istnieje kilka rodzajów płynów hamulcowych, określanych za pomocą liter. Wymienić przy tym można płyny:
- DOT 3 – płyn glikolowy, najczęściej jest on wskazany w starszych autach, produkowanych w latach 90. XX stulecia lub wcześniej. Temperatura wrzenia nowego płynu tego typu, bez cząsteczek wody, nie powinna być niższa niż 205 stopni Celsjusza, a z nimi – 140 stopni Celsjusza. Jeśli płyn pochłonie około 3 proc. swojej objętości cząsteczek wody, radykalnie zmaleje sprawność hamulców pojazdu.
- DOT 4 – płyn glikolowy, powszechnie wykorzystywany, z minimalną temperaturą wrzenia dla płynu bez wody – 230 stopni i z wodą – 155 stopni Celsjusza.
- DOT 5 – płyn produkowany na bazie olejów silnikowych, które nie mieszają się z płynami glikolowymi. Nie posiada właściwości higroskopijnych.
- DOT 5.1 – płyn hamulcowy glikolowy, z temperaturą wrzenia na poziomie co najmniej 260 stopni Celsjusza.
Cyfra umieszczona przy skrócie „DOT” oznacza temperaturę wrzenia. Najniższa jest w przypadku płynu DOT 3, a najwyższa dla płynu DOT 5.1.
Czym kierować się przy wyborze płynu hamulcowego?
Przy zakupie i wyborze płynu hamulcowego kierowca powinien kierować się kilkoma czynnikami, takimi jak:
- Optymalna lepkość kinematyczna – zbyt duża lepkość kinematyczna powoduje zwiększenie oporu przepływu płynu w instalacji hydraulicznej pojazdu, a zbyt mała powoduje zmniejszenie takich oporów, skutkujące rozszczelnieniem całego układu.
- Odporność temperaturowa płynu zawodnionego – dla kierowcy najlepiej jest, jeśli płyn osiąga wysoką temperaturę wrzenia, ponieważ gwarantuje on, że nawet w trudnych warunkach otoczenia, przy podwyższonej pracy pojazdu i przy dużym obciążeniu termicznym układu hamulcowego, hamowanie będzie nie tylko możliwe, ale skuteczne i bezpieczne.
- Higroskopijność – cecha polegająca na pochłanianiu wody i wilgoci z otoczenia. Należy pamiętać, że woda negatywnie wpływa na układ hamulcowy i obniża temperaturę wrzenia, przez co powstaje korek parowy. Dlatego płyn hamulcowy powinien rozpuszczać wodę, która znalazła się w układzie hamulcowym.
- Współpraca z systemami ABS, ESP, ASR – ma to znaczenie w przypadku nowych samochodów wyposażonych w elektroniczne systemy wspomagania i kontroli trakcji.
- Niska prężność par – wpływa na wolniejsze zużywanie płynu hamulcowego.
- Niski poziom odparowalności – dzięki temu z płynu można dłużej korzystać, przy zachowaniu jego optymalnych właściwości.
- Brak zjawiska pienienia się.
- Brak agresywnego wpływu na metalowe i gumowe elementy układu hamulcowego.
- Odpowiednia klasa DOT.
Częstotliwość wymiany płynu hamulcowego
Kierowca powinien regularnie kontrolować poziom płynu hamulcowego w swoim samochodzie, albo zlecać to mechanikom w warsztacie samochodowym. Każdy producent wyznaczać może inne normy częstotliwości wymiany tego płynu eksploatacyjnego. Przyjmuje się, że wymiana powinna następować:
- raz na dwa lata,
- co 40-60 tys. przejechanych kilometrów.
W starszej generacji pojazdach wymiana powinna następować co roku. Lepiej nie dolewać nowego płynu hamulcowego do starego, który może być mocno nasycony wodą.
W jaki sposób dokonywać wymiany płynu hamulcowego?
Poziom płynu hamulcowego można sprawdzić przy użyciu specjalistycznych narzędzi, służących do pomiaru temperatury wrzenia i stanu płynu. Może być to stacjonarna aparatura BFCS 300 lub mobilne urządzenie BFT 320. Sprawdza się wówczas także procentową zawartość wody w płynie hamulcowym – im jest jej więcej, tym gorzej, ponieważ spada temperatura wrzenia płynu.
Jeśli poziom płynu hamulcowego w układzie naszego pojazdu jest zbyt niski, należy go wymienić. Click To TweetW tym celu podnosimy samochód na podnośniku lub ustawiamy go na podstawkach i ściągamy koła. Do wymiany potrzebujemy pojemnika i wężyka, który podłączamy do zaworka odpowietrznika. Odkręcamy odpowietrznik przy jednoczesnym naciskaniu na pedał gazu. Dzięki temu płyn powinien zacząć wyciekać. Koniec wężyka umieszczamy w przygotowanym uprzednio pojemniku.
Po odpowietrzeniu układu hamulcowego odsysamy przy użyciu strzykawki stary płyn ze zbiorniczka i jednocześnie wlewamy do niego nowy preparat. Jeśli czynności te nie zostaną wykonane równolegle względem siebie, do zbiorniczka dostanie się zassane powietrze, a wymianę płynu trzeba będzie powtórzyć. Płyn wlewamy do czasu, aż nie znikną z niego pęcherzyki powietrza, a jego kolor będzie miał barwę nowego produktu. Odpowietrzniki odkręcamy stopniowo, jeden po drugim. Jeśli mamy samochód bez systemu ABS, rozpoczynamy tę czynność od odpowietrzenia odpowietrznika umiejscowionego najdalej pompy hamulcowej inaczej niż w przypadku samochodów z systemem ABS.
Kierowca powinien dobierać płyn hamulcowy zgodnie z zaleceniami producenta swojego pojazdu, które znajdzie np. w instrukcji obsługi. Ważne jest, aby nie mieszać ze sobą różnych rodzajów płynów hamulcowych.
Wasze ostatnie komentarze